شاید شما نیز در مجالت و یا رسانه ها ، اسم این چای یعنی کامبوچا را شنیده باشید. یکی از مواد غذایی که امروزه در لیست بهترین غذا های سلامت شناخته شده است. این چای نسبت به چای های معمولی تفاوت های زیادی دارد.
اول بدانید بعد بنوشید
شاید تا به حال اسم کامبوچا را نشنیده باشید، احتمال اینکه آن را چشیده باشید هم زیاد نیست. این چای جدید بویی شبیه زنجبیل دارد و طعم آن را به شیوه های مختلف توصیف کرده اند؛ از شبیه بودن به سرکه سیب گرفته تا چای با کمی عسل و حتی تارت سیب.
در این مطلب سعی می کنیم همه چیزهایی را که باید قبل از نوشیدن این چای بدانید را برای تان بیاوریم.
چای۲هزار ساله
شاید اسم کامبوچا را هم نشنیده باشید، اما فکر نکنید که این چای همین دیروز پیدا شده است. براساس تحقیقات انجام گرفته، اولین رد پای این چای در تاریخ در چین حدود ۲۰۰۰سال قبل بوده است. براساس متون قدیمی چینی، این چای در درمان بیماری های مزمن التهابی مثل آرتریت و دردهای استخوانی و نیز درمورد افراد مبتلا به بیماری های بسیار سخت و در حالت شدید (مثلا مبتلایان به سرطان) به کار گرفته می شد. در قرن هجدهم و نوزدهم هم پزشکان شاخه های مختلف طب سنتی در چین از این چای برای رفع آکنه، کمبود انرژی و خستگی مزمن، کاستن فشارخون، سردردهایی با علت نامشخص و یبوست استفاده می کردند.
چای کپک زده دوست دارید؟
برخلاف تصور، درست کردن کامبوچا در خانه اصلا کار سختی نیست، برای درست کردن این نوشیدنی شما به چای (سیاه یا سبز)، شکر و البته مقداری قارچ و باکتری نیاز دارید. تعجب کردید؟ این میکروب ها برای سلامت بدن ضرری ندارند و حتی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شوند. درواقع اصلا قسمت جالب این چای همین قارچ ها و باکتری هاست. شیوه خانگی درست کردن این چای هم این طور است که ماده اولیه قارچ، «کشت مادر» با مقداری چای خشک سیاه یا سبز مخلوط می شود، سپس به این مخلوط اندکی آب اضافه شده و برای مدت ۱۰روز نگهداری می شود، طی این ۱۰روز یک لایه نسبتا ضخیم از قارچ و باکتری روی این چای شکل می گیرد و پس از تکمیل این چرخه، لایه روی چای برداشته می شود تا برای ساختن چای های بعدی از آن استفاده شود و نوشیدنی زیر آن هم به عنوان «چای کامبوچا» مصرف می شود.
به جنگ سرماخوردگی بروید
درحال حاضر بسیاری از قهوه خانه ها، کافی شاپ ها و رستوران ها در سراسر جهان چای کامبوچا را در منوی غذایی خود ارائه می دهند. بعد از کفیر، سرکرات و کیمچی حالا کامبوچا به جدیدترین محصول «پروبیوتیک» در جهان بدل شده است و بسیاری از بازیگران مشهور دنیا و سرآشپزهای رستوران های معروف جهان به آن متمایل شده اند. طرفداران این چای معتقدند که این نوشیدنی سرشار از میکروارگانیسم هایی است که شبیه «باکتری های خوب» داخل روده انسان هستند.
وقتی چای معجزه آسا شما را بیمار می کند
با این همه تعریف مشخص است که تمایل زیادی در سراسر جهان برای این محصول وجود داشته باشد، اما نکته مهمی که باید درنظر گرفته شود این است که موارد متعددی گزارش شده که تلاش برای ساختن کامبوچا در خانه باعث آلوده شدن نوشیدنی به میکروب ها و قارچ های مضر و بیماری زا شده است. درواقع گذاشتن یک نوشیدنی و یک ماده غذایی در هوای آزاد برای مدت ۱۰روز احتمال آلوده شدن آن را بالا می برد. درست کردن کامبوچا در ظروف سرامیک از همه خطرناک تر است چراکه اسید موجود در کامبوچا با سرامیک ترکیب می شود و سمی خطرناک آزاد می کند. از طرف دیگر میزان قند این نوشیدنی هم یکی دیگر از نکاتی است که باید به آن دقت کنید، درست است که میزان قند معمول در این نوشیدنی بالا نیست اما اگر روزی چند نوشیدنی کامبوچا بنوشید قندخون تان ممکن است به مقدار زیادی بالا برود و این در افراد دیابتی یا افرادی که در خطر ابتلا به دیابت قرار دارند، بسیار مهم است.
نکات مهم
به نکات زیر توجه نمائید:
- باید توجه داشت که قارچ کومبوجا نباید به فلز برخورد نماید. زیرا باعث خرابى و کپک زدن قارچ کومبوجا مىگردد. حتى در دست شما انگشتر نباشد.
- درجه حرارت محیط کشت قارچ کومبوجا باید ۲۱ الى ۲۴ درجه سانتىگراد باشد. زیرا اگر هواى محیط سردتر از حد حساب باشد رشد قارچ کومبوجا کم یا متوقف مىگردد و برعکس اگر هواى محیط گرمتر از حساب باشد رشد قارچ کومبوجا سریعتر و معمولاً مخمر قارچ کومبوجا بهصورت سرکه درمىآید که خیلى ترش مىگردد و در نهایت روى قارچ کپک مىزند (کپک بهصورت گرد نرم و معمولاً سفید یا سبز مىشود).
- اگر روى قارچ کومبوجا کپک زد حتماً آن را دور بریزید و از آن استفاده نکنید (هم مخمر و هم خود قارچ کومبوجا). زیرا براى روده مضر مىباشد و احتمال مسمویت رودهاى مىباشد. آن هم اگر بیش از حد مصرف گردد.
- رعایت اندازه شکر و چاى و آب براى کشت قارچ کومبوجا الزامى است.
- به قارچ کومبوجا نباید نور برسد.
- حتماً باید روى ظرف را با پارچهاى ببندید که هوا وارد ظرف گردد.
- ظرف را تکان ندهید و بگذارید که قارچ کومبوجا در آن تکثیر شود.
- بهترین نوع قارچ کومبوجا روشن، شفاف، تمیز و یکدست مىباشد.
- هرچقدر که قارچ کومبوجا درون ظرف محتوى چاى شیرین بیشتر بماند عرض آن کلفتتر مىگردد.
- بهترین نوع قارچ کومبوجا قارچ زیرین مىباشد که از همه جوانتر مىباشد.
- سعى کنید هر روز از مخمر قارچ کمبوجا که در ظرف شیشهاى در یخچال نگهدارى مىکنید استفاده نمائید. بهجاى آب و چاى مىتوانید از مخمّر قارچ کومبوجا تا سقف ۳ لیتر، روزانه استفاده نمائید.
- ظرف دهان گشاد و کمعمق براى کشت قارچ کومبوجا مناسبتر از ظروف دهان تنگ و بلند مىباشد.
- بهتر است بعد از برداشت محلول قارچ کومبوجا به اندازهٔ یک استکان از محلول ته ظرف نگهداشته و با چاى شیرین سردشده جدید مخلوط نمائید تا بهعنوان کمک کننده در عمل تخمیر قارچ کومبوجا بهکار رود. این عمل قارچ کومبوجا را از سایر کپکها محفوظ نگهدارید.
- اگر به دست خود قارچ کومبوجاى بدون محلول رسید مىتوانید یک الى دو قاشق غذاخورى سرکه جوشیده شده به محلول چاى شیرین جهت تخمیر بهتر قارچ کومبوجا اضافه نمائید.
- از ظروف پلاستیکى نامرغوب استفاده نکنید.
- دود سیگار باعث از بین رفتن قارچ کومبوجا مىگردد.
- در آشپزخانه که بخارات چربى در هوا مىباشد قارچ را نگهدارى نکنید. چونکه یک لایه چربى روى قارچ مىگیرد و از رشد قارچ جلوگیرى کرده و باعث کپک زدن و خراب شدن قارچ کومبوجا مىگردد.
- مخمر قارچ کومبوجا را نباید به مادرانى که حامله هستند داد، زیرا باعث ترش شدن شیر مادر مىگردد (از لحاظ مزه و طعم، نه از لحاظ خاصیت و کیفیت) و ممکن است که بچه نتواند از شیرمادر تغذیه نماید. به همین خاطر تا موقعى که مادران مىخواهند به بچههاى خود شیر خود را بدهند از مخمّر قارچ کومبوجا مصرف ننمایند.
ترکیبات کومبوچا
تحقیقات و بررسی ها اعم از قدیمی و جدید نشان دهنده این است که چای کومبوچا شامل اجزای زیر می باشند:
۱) اسید لاکتیک : این اسید برای سیستم گوارش ضروری می باشد که به طور جالب توجهی در نسوج کسانی که به سرطان مبتلا می باشند یافت نمی شود و ثابت شده است فقدان این اسید عاملی برای ابتلا به سرطان می باشد.
۲) اسید استیک : که عمل اصلی این اسید از بین بردن باکتری های مضر می باشد اسید استیک به عنوان عامل جلوگیری یا پیشگیری از فساد به کار می رود .
۳) اسید مالیک: که به عنوان عاملی برای سم زدایی بدن به کار می رود.
۴ ) اسید اگزالیک: که عمل انرژی سازی سلولی را تقویت کرده و ماده ای است طبیعی که باعث جلوگیری از فساد می شود .
۵) اسید گلوکونیک: در برابر بسیاری از عفونت های مخمری نظیر thush , cadidiasisموثر است.
۶) اسید باتریک: این اسید به وسیله مخمر به وجود می اید و در کنار اسید گلوکونیک باعث مقابله با عفونت ها ی مخمری نظیرcandida می شود.
۷) اسید نوکلئیک: کمک به بازسازی وترمیم سلوی ها می کند.
۸) اسید آمینه: گروهی از اسیدها که اجزای تشکیل دهنده پروتئین می باشند.سیستم عضلانی شما از پروتئین ساخته شده است به عنوان یک گروه دارای مزایای بسیاری از جمله ساختن سلول ها و ترمیم بافت ها . همچنین باعث تشکیل پادتن ها هستند که عاملی برای مقابله با باکتری ها و ویروس ها می باشند (پادتن ها)
۹) آنزیم ها : پروتئین هایی هستند که به عنوان کاتالیز گر عمل می کنند و سرعتی را که واکنش های بیوشیمیایی با ان به کار خود ادامه می دهند را افزایش می دهد .
۱۰) کومبوچا همچنین شامل ویتامین گروه های B و C و مخمرها و باکترهای سودمند است .
مراحل تخمیر
کامبوچا یک لایه پلی ساکارید حاوی انواعی از مخمرها و باکتریها است. این باکتریها شامل Bacterium xylinum، Acetobacter ketogenum، Bacterium gluconicam و مخمرهایی از انواع شیزوساکارو میسس، ساکارومیسس، تورولا و… است. مسیر تخمیر بدین ترتیب است که ابتدا مخمرهای موجود در محیط کشت، قند ساکارز را شکسته، گلوکز و فروکتوز تولید میکنند.
فروکتوز هم با ایزومریزاسیون به گلوکز تبدیل شده، در مرحله بعد این قندها به مصرف مخمرها می رسند و الکل و Co۲تولید می نمایند.
Co۲در نوشیدنی باقی می ماند و باعث می شود این نوشیدنی گاز دار شود. وقتی الکل به مقدار مناسب تولید شد زمینه برای رشد باکتریهایی که از منبع کربنی جهت رشد و تکثیر خود استفاده میکنند مناسب میشود و باکتریها فعال میگردند و الکل را به اسیدهایی از قبیل اسید استیک، اسید لاکتیک، اسید گلوکونیک و اسید گلوکورونیک تبدیل میکنند